ตัวอย่างแนวข้อสอบพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.๒๕๔๐

พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.๒๕๔๐

       ๑.            วัตถุประสงค์หรือเจตนารมณ์ของ พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.๒๕๔๐

ตอบ    ๑. เพื่อให้ประชาชนมีโอกาสกว้างขวางในการได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการดำเนินการต่างๆ ของรัฐเพื่อที่ประชาชนจะสามารถแสดงความคิดเห็นและใช้สิทธิทางการเมืองได้โดยถูกต้องกับความเป็นจริงรวมทั้งมีส่วนร่วมในกระบวนการบริหารและตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ

๒. เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับข้อมูลข่าวสารของราชการที่หน่วยงานของรัฐไม่ต้องเปิดเผยหรือไม่อาจเปิดเผย เพื่อให้ชัดเจนต่อการปฏิบัติ โดยจำกัดเฉพาะข้อมูลข่าวสารที่หากเปิดเผยแล้วจะเกิดความเสียหายต่อประเทศชาติหรือต่อประโยชน์ที่สำคัญของเอกชน

๓. เพื่อคุ้มครองการรุกล้ำสิทธิส่วนบุคคลในส่วนที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลข่าวสารส่วนบุคลที่อยู่ในความครอบครองของของหน่วยงานของรัฐ

     ๒.            “ข้อมูลข่าวสาร” หมายถึง

ตอบ    สิ่งที่สื่อความหมายให้รู้เรื่องราว ข้อเท็จจริง ข้อมูล หรือสิ่งใดๆ ไม่ว่าการสื่อความหมายนั้นจะทำได้โดยสภาพของสิ่งนั้นเองหรือโดยผ่านวิธีการใดๆ และไม่ว่าจะได้จัดทำไว้ในรูปของเอกสาร แฟ้มรายงานหนังสือ แผนผัง แผนที่ ภาพวาด ภาพถ่าย ฟิล์ม การบันทึกภาพหรือเสียง การบันทึกโดยเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือวิธีอื่นใดที่ทำให้สิ่งที่บันทึกไว้ปรากฏได้

     ๓.            “ข้อมูลข่าวสารของราชการ” หมายถึง

ตอบ    ข้อมูลข่าวสารที่อยู่ในความครอบครองหรือควบคุมดูแลของหน่วยงานของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการดำเนินงานของรัฐหรือข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับเอกชน

     ๔.            “หน่วยงานของรัฐ” ตาม พ.ร.บ. ฉบับนี้ หมายถึง

ตอบ    ราชการส่วนกลาง/ ราชการส่วนภูมิภาค/ ราชการส่วนท้องถิ่น/ รัฐวิสาหกิจ/ ส่วนราชการสังกัดรัฐสภา/ศาล (เฉพาะในส่วนที่ไม่เกี่ยวกับการพิจารณาพิพากษาคดี)/องค์กรควบคุมการประกอบวิชาชีพ/หน่วยงานอิสระของรัฐ และหน่วยงานอื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

     ๕.            “ข้อมูลข่าวสารส่วนบุคคล” หมายถึง

ตอบ    ข้อมูลข่าวสารที่เกี่ยวกับสิ่งเฉพาะตัวของบุคคล เช่น การศึกษา ฐานะการเงิน ประวัติสุขภาพ ประวัติอาชญากรรม หรือประวัติการทำงาน บรรดาที่มีชื่อของผู้นั้นหรือมีเลขหมาย รหัส หรือสิ่งบอกลักษณะอื่นที่ทำให้รู้ตัวผู้นั้นได้ เช่น ลายพิมพ์นิ้วมือ แผ่นบันทึกลักษณะเสียงของคนหรือรูปถ่าย และให้หมายความรวมถึงข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสิ่งเฉพาะตัวของผู้ที่ถึงแก่กรรมแล้วด้วย

       ๖.            หน่วยงานภาครัฐต้องเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการให้ประชาชนรับรู้ ๓ วิธีการ ได้แก่

ตอบ    ๑. เปิดเผยโดยนำข้อมูลพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา (มาตรา ๗)

๒. เปิดเผยโดยนำข้อมูลจัดเตรียมไว้ให้พร้อมสำหรับประชาชนเข้าตรวจดู (มาตรา ๙)

๓. เปิดเผยโดยจัดหาข้อมูลข่าวสารให้แก่ประชาชนที่มาขอเป็นการเฉพาะราย (มาตรา ๑๑)

     ๗.            ข้อมูลข่าวสารของราชการที่ต้องพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา ตามมาตรา ๗ ได้แก่

ตอบ    (๑) โครงสร้างและการจัดองค์กรในการดำเนินงาน

(๒) สรุปอำนาจหน้าที่ที่สำคัญและวิธีการดำเนินงาน

(๓) สถานที่ติดต่อเพื่อขอรับข้อมูลข่าวสาร หรือคำแนะนำในการติดต่อกับหน่วยงานของรัฐ

(๔) กฎ มติคณะรัฐมนตรี ข้อบังคับ คำสั่ง หนังสือเวียน ระเบียบ แบบแผน นโยบาย หรือการตีความ

ทั้งนี้ เฉพาะที่จัดให้มีขึ้นโดยมีสภาพอย่างกฎ เพื่อให้มีผลเป็นการทั่วไปต่อเอกชนที่เกี่ยวข้อง

(๕) ข้อมูลข่าวสารอื่นตามที่คณะกรรมการกำหนด

     ๘.            ข้อมูลข่าวสารของราชการที่หน่วยงานต้องจัดเตรียมไว้ให้พร้อมสำหรับประชาชนเข้าตรวจดู (มาตรา ๙) ได้แก่

ตอบ      (๑) ผลการพิจารณาหรือคำวินิจฉัยที่มีผลโดยตรงต่อเอกชน

(๒) นโยบายหรือการตีความที่ไม่เข้าข่ายต้องลงพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา

(๓) แผนงาน โครงการ และงบประมาณรายจ่ายประจำปีของปีที่กำลังดำเนินการ

(๔) คู่มือหรือคำสั่งเกี่ยวกับวิธีปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งมีผลกระทบถึงสิทธิหน้าที่ของเอกชน

(๕) สิ่งพิมพ์ที่ได้มีการอ้างอิงถึงในราชกิจจานุเบกษา

(๖) สัญญาสัมปทาน สัญญาผูกขาดตัดตอน หรือสัญญาร่วมทุนกับเอกชนในการจัดทำบริการสาธารณะ

(๗) มติคณะรัฐมนตรี มติคณะกรรมการที่แต่งตั้งโดยกฎหมายหรือโดยมติคณะรัฐมนตรี

(๘) ข้อมูลข่าวสารอื่นตามที่คณะกรรมการกำหนด เช่น ประกาศจัดซื้อจัดจ้าง และผลการพิจารณาจัดซื้อจัดจ้าง

      ๙.            ข้อมูลข่าวสารที่ต้องจัดให้ตามที่มีผู้มาขอเป็นการเฉพาะราย ตามมาตรา ๑๑ ได้แก่

ตอบ    กฎหมายมิได้จำกัดขอบเขตไว้ ถ้าไม่เป็นข้อมูลที่อาจมิให้เปิดเผยตามมาตรา๑๔ หรือ ๑๕

แล้วให้ถือเป็นหน้าที่ของหน่วยงานภาครัฐที่ต้องจัดหาให้ทั้งสิ้น เว้นแต่ ผู้นั้นขอจำนวนมากหรือบ่อยครั้งโดยไม่มีเหตุผลอันสมควร

   ๑๐.            ข้อมูลข่าวสารของราชการที่ไม่ต้องเปิดเผย ได้แก่

ตอบ    ๑. ข้อมูลข่าวสารที่จะเปิดเผยมิได้ คือข้อมูลที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ (มาตรา ๑๔)

๒. ข้อมูลข่าวสารของราชการที่อาจมีคำสั่งมิให้เปิดเผย ได้แก่ ข้อมูลที่มีลักษณะอย่างหนึ่งอย่างใดดังต่อไปนี้

(๑) การเปิดเผยจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อความมั่นคงของประเทศ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและความมั่นคงในทางเศรษฐกิจหรือการคลังของประเทศ

(๒) การเปิดเผยจะทำให้การบังคับใช้กฎหมายเสื่อมประสิทธิภาพ หรือไม่อาจสำเร็จตามวัตถุประสงค์ได้

(๓) ความเห็นหรือคำแนะนำภายในหน่วยงานของรัฐในการดำเนินการเรื่องหนึ่งเรื่องใด

(๔) การเปิดเผยจะก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิตหรือความปลอดภัยของบุคคลหนึ่งบุคคลใด

(๕) รายงานการแพทย์หรือข้อมูลข่าวสารส่วนบุคคลซึ่งการเปิดเผยจะเป็นการรุกล้ำสิทธิส่วนบุคคลโดยไม่สมควร

(๖) มีกฎหมายคุ้มครองมิให้เปิดเผย หรือผู้ให้ข้อมูลไม่ประสงค์ให้นำไปเปิดเผยต่อผู้อื่น

(๗) กรณีอื่นตามที่กำหนดให้พระราชกฤษฎีกา