แจกแนวข้อสอบนักวิทยาศาสตร์การแพทย์

แนวข้อสอบ นักวิทยาศาสตร์การแพทย์

ข้อ 1. เอนไซม์ใดในเลือดที่มักใช้เป็นตัวบ่งชี้ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน

ก. ALT
ข. Amylase
ค. Troponin I
ง. ALP

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: Troponin I และ T เป็น biomarker ที่แม่นยำที่สุดในการวินิจฉัย myocardial infarction (MI)

ข้อ 2. การย้อม Gram ใช้เพื่อตรวจแยกประเภทของแบคทีเรียตามลักษณะใด

ก. รูปร่างของเซลล์
ข. การตอบสนองต่อแอนติบอดี
ค. ความสามารถในการสร้างสปอร์
ง. โครงสร้างผนังเซลล์

✅ เฉลย: ง
อธิบาย: Gram-positive จะย้อมติดสีม่วง (peptidoglycan หนา) ส่วน Gram-negative ย้อมติดสีชมพู (ผนังบาง)

ข้อ 3. ข้อใด “ไม่ใช่” อุปกรณ์ควบคุมคุณภาพ (Quality Control) ในห้องปฏิบัติการ

ก. Standard reference material
ข. Calibrator
ค. Centrifuge
ง. Control serum

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: Centrifuge เป็นเครื่องมือทั่วไปในแลบ ไม่ใช่ส่วนของ QC โดยตรง

ข้อ 4. หน้าที่หลักของเซลล์เม็ดเลือดแดง (Erythrocyte) คืออะไร

ก. สร้างแอนติบอดี
ข. ขนส่งออกซิเจน
ค. ทำลายเชื้อแบคทีเรีย
ง. สร้างเม็ดเลือดขาว

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: เม็ดเลือดแดงมีฮีโมโกลบินสำหรับจับและขนส่งออกซิเจนไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ

ข้อ 5. หน่วยงานใดควบคุมมาตรฐานห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ในประเทศไทย

ก. กรมอนามัย
ข. กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
ค. สภาวิชาชีพเทคนิคการแพทย์
ง. สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เป็นหน่วยงานหลักที่รับผิดชอบด้านมาตรฐานห้องแลบและการควบคุมคุณภาพ

ข้อ 6. ในการตรวจน้ำตาลในเลือดด้วยวิธี Glucose Oxidase ปัจจัยใดรบกวนการวัดได้

ก. น้ำ
ข. อุณหภูมิ
ค. ความเค็ม
ง. ความชื้นในอากาศ

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: อุณหภูมิมีผลต่อการทำงานของเอนไซม์ Glucose Oxidase หากสูงหรือต่ำเกินไปจะทำให้ผลคลาดเคลื่อน

ข้อ 7. Bacteria ที่สามารถเจริญในอุณหภูมิร่างกายและก่อโรคได้ดีเรียกว่า

ก. Psychrophile
ข. Mesophile
ค. Thermophile
ง. Halophile

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: Mesophile เจริญดีที่สุดที่ 20–45 °C ซึ่งครอบคลุมอุณหภูมิร่างกายมนุษย์

ข้อ 8. การปนเปื้อนของ EDTA ในหลอดเลือดสำหรับตรวจซีรั่มจะมีผลต่ออะไร

ก. ทำให้เลือดแข็งตัวเร็วขึ้น
ข. เพิ่มระดับแคลเซียม
ค. ทำให้ผลการวัดแคลเซียมต่ำกว่าความเป็นจริง
ง. ไม่มีผลต่อการทดสอบทางชีวเคมี

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: EDTA เป็นสารจับ Ca²⁺ ทำให้ผลตรวจแคลเซียมผิดพลาด

ข้อ 9. คำว่า “Sensitivity” ในการตรวจทางห้องแลบหมายถึง

ก. ความสามารถในการแยกแยะผู้ไม่เป็นโรค
ข. ความสามารถในการระบุผู้เป็นโรคได้ถูกต้อง
ค. ค่าความคลาดเคลื่อนจากค่าเฉลี่ย
ง. ค่าระดับความน่าเชื่อถือของผล

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: Sensitivity คือความสามารถของการตรวจในการระบุผล “บวก” ได้อย่างถูกต้องในผู้ที่ “มีโรค”

ข้อ 10. การกำจัดขยะติดเชื้อจากห้องปฏิบัติการควรทำอย่างไร

ก. เผาทิ้งโดยตรง
ข. ทิ้งลงแม่น้ำ
ค. ฝังกลบทันที
ง. ฆ่าเชื้อก่อนกำจัด

✅ เฉลย: ง
อธิบาย: ขยะติดเชื้อต้องผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อ เช่น autoclave ก่อนกำจัดตามมาตรฐานสาธารณสุข

ข้อ 11. ข้อใดคือหน้าที่ของเอนไซม์ Alanine Aminotransferase (ALT)

ก. ย่อยไขมัน
ข. ตรวจความผิดปกติของไต
ค. บ่งชี้ความเสียหายของตับ
ง. วัดระดับกลูโคสในเลือด

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: ALT เป็นเอนไซม์ในตับที่สูงขึ้นเมื่อมีการอักเสบหรือเสียหาย เช่น ตับอักเสบ

ข้อ 12. Anticoagulant ที่ใช้ใน CBC คือสารใด

ก. Sodium fluoride
ข. EDTA
ค. Heparin
ง. Sodium citrate

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: EDTA ใช้ป้องกันการแข็งตัวของเลือดในงานโลหิตวิทยา เช่น CBC เพราะไม่รบกวนรูปร่างของเซลล์

ข้อ 13. จุดประสงค์ของการทำ streak plate ในจุลชีววิทยาคืออะไร

ก. เพาะเชื้อโรคเฉพาะทาง
ข. หาค่าความเข้มข้นของแบคทีเรีย
ค. แยกเชื้อให้ได้เป็นโคโลนีเดี่ยว
ง. ทดสอบความไวต่อยาปฏิชีวนะ

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: การ streak plate ช่วยให้ได้เชื้อแบคทีเรียบริสุทธิ์จากโคโลนีเดี่ยว เพื่อใช้ในการตรวจวิเคราะห์ต่อ

ข้อ 14. Hematocrit คือการวัดอะไร

ก. ปริมาณน้ำตาลในเลือด
ข. สัดส่วนของเซลล์เม็ดเลือดแดงต่อปริมาตรเลือดทั้งหมด
ค. ระดับฮีโมโกลบินในเลือด
ง. ปริมาณเกล็ดเลือดในเลือด

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: Hematocrit (%) เป็นการประเมินความเข้มข้นของเลือดจากปริมาณ RBC

ข้อ 15. ข้อใดเป็นคุณลักษณะของเชื้อแบคทีเรีย Gram-negative

ก. ย้อมติดสีม่วง
ข. ผนังเซลล์หนา
ค. มี outer membrane
ง. ไม่ต้องใช้ Crystal violet

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: Gram-negative มี outer membrane และผนังบางกว่า Gram-positive

ข้อ 16. วิธีใดที่ใช้แยกสารตามน้ำหนักโมเลกุลในห้องปฏิบัติการ

ก. Spectrophotometry
ข. Electrophoresis
ค. ELISA
ง. Agglutination

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: Electrophoresis ใช้ประจุและขนาดของโมเลกุลในการแยก เช่น โปรตีนหรือ DNA

ข้อ 17. การทดสอบปัสสาวะพบ Protein ++ อาจบ่งบอกถึงภาวะใด

ก. นิ่วในไต
ข. ติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ
ค. ไตเสื่อมหรือรั่วโปรตีน
ง. ดื่มน้ำน้อย

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: การพบโปรตีนในปัสสาวะมากกว่าปกติ อาจเกี่ยวข้องกับโรคไต เช่น Glomerulonephritis

ข้อ 18. ค่า HbA1c ใช้ตรวจอะไร

ก. ระดับน้ำตาลหลังอดอาหาร
ข. ค่าความเค็มของเลือด
ค. การควบคุมระดับน้ำตาลในช่วง 2–3 เดือน
ง. การย่อยน้ำตาลอย่างเฉียบพลัน

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: HbA1c สะท้อนระดับน้ำตาลเฉลี่ยในเลือดช่วง 8–12 สัปดาห์ย้อนหลัง ใช้ประเมินเบาหวาน

ข้อ 19. ข้อใดจัดเป็นเชื้อจุลชีพกลุ่ม Normal Flora

ก. Mycobacterium tuberculosis
ข. Escherichia coli ในลำไส้
ค. Plasmodium falciparum
ง. Vibrio cholerae

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: E. coli พบเป็นปกติในลำไส้ ช่วยในการสังเคราะห์วิตามิน K แต่ถ้าย้ายที่ อาจก่อโรคได้

ข้อ 20. ในห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ การใช้ PPE (Personal Protective Equipment) ที่ถูกต้องคือ

ก. ใส่แค่เมื่อเจอเลือด
ข. ใส่เฉพาะตอนย้อมสไลด์
ค. ใส่เมื่อต้องสัมผัสสารคัดหลั่งทุกชนิด
ง. ใส่เมื่อทำงานนอกสถานที่เท่านั้น

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: PPE เป็นอุปกรณ์ป้องกันตนเองที่ควรใช้ทุกครั้งที่มีความเสี่ยงต่อการสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่ง เช่น ถุงมือ หน้ากาก แว่นตา

ข้อ 21. ในการตรวจเลือดเพื่อหาโรคไวรัสตับอักเสบ B ตัวใดบ่งบอกว่าผู้ป่วย “ติดเชื้อในระยะติดต่อ”

ก. Anti-HBs
ข. Anti-HBc
ค. HBsAg
ง. HBeAb

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: HBsAg (Hepatitis B surface antigen) เป็นตัวบ่งชี้ว่ามีเชื้อไวรัสอยู่ในร่างกาย ขณะนั้นอาจแพร่เชื้อได้

ข้อ 22. Hemoglobin A มีหน้าที่สำคัญคืออะไร

ก. สังเคราะห์โปรตีน
ข. ขนส่งคาร์บอนไดออกไซด์
ค. ขนส่งออกซิเจน
ง. สร้างพลังงานให้เซลล์เม็ดเลือดแดง

✅ เฉลย: ค
อธิบาย: Hemoglobin A (HbA) ทำหน้าที่ขนส่งออกซิเจนจากปอดไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ ทั่วร่างกาย

ข้อ 23. สารที่ใช้วัดค่า creatinine เพื่อประเมินการทำงานของไตคืออะไร

ก. EDTA
ข. Jaffe reagent
ค. Benedict's solution
ง. Sudan III

✅ เฉลย: ข
อธิบาย: Jaffe method ใช้ picric acid ทำปฏิกิริยากับ creatinine เป็นสีแดง-ส้ม ใช้วัดการทำงานของไต (GFR)